Władysław Nelke

23/08/1903 – 1945 (?)

IMIĘ:  Władysław

NAZWISKO: Nelke

IMIĘ OJCA: Władysław

IMIĘ MATKI: Maria

NAZWISKO RODOWE MATKI: Pawłowska

DATA URODZENIA: 23/08/1903

MIEJSCE URODZENIA: Kulice pow.Tczew

DATA ŚMIERCI: 1945 (?)

MIEJSCE ŚMIERCI: Stutthof

SŁUŻBA W LASACH PAŃSTWOWYCH:

Władysław Nelke w latach 1919-1920 ukończył w Pelplinie 9 miesięczny kurs nauczycielski, po którym wstąpił do Seminarium Nauczycielskiego w Grudziądzu. Po udziel w wojnie polsko – bolszewickiej 1 marca 1921 roku rozpoczął praktykę w Nadleśnictwie Dębowie pow. Tczew, następnie podjął pierwszą pracę w leśniczówce Skrzynia, koło Kasparusa. Pózniej pracował w Nadleśnictwie Skrzynia pow. Starogard. W 1925 roku został leśniczym w Błędnie gdzie zastał go wybuch wojny. W Błędnie pracował aż do aresztowania w roku 1943.

REPRESJE (WIĘZIENIA/OBOZY/INNE):

SŁUŻBA WOJSKOWA LUB KONSPIRACYJNA:

Jako niepełnoletni ochotnik brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej. Należał do Przysposobienia Wojskowego Leśników.

Kontakty konspiracyjne z TOW „Gryf Pomorski” i Stefanem Gussem ps. Dan, organizującym w Borach Tucholskich oddział partyzancki, nawiązał za pośrednictwem Michała Nelka, brata żony Gertrudy. W czasie okupacji pełnił funkcję komendanta Placówki AK Błędno. Od połowy 1940 roku leśniczówka w Błędnie była jedną z wielu kwater konspiracyjnych Stefana Gussa, miejscem odpraw grup partyzanckich, kwaterą partyzantów OP „Świerki”,magazynem broni. Nelke budował schrony przystosowując je na potrzeby powstających oddziałów partyzanckich. W sierpniu 1942 roku został zaprzysiężony w szeregi Armii Krajowej przez Stefana Gussa, otrzymując zadanie ubezpieczania odpraw na terenie leśniczówki, prowadzenie wywiadu o ruchach niemieckiej żandarmerii i jednostek Wehrmachtu.

25 września 1943 roku podczas obławy na leśniczówkę w Błędnie został aresztowany wraz z żona Gertrudą i 15 letnim synem Tadeuszem. Obława była prawdopodobnie wynikiem donosu konfidentki Gestapo, pracownicy leśnej. W czasie obławy wywiązała się strzelanina, żona ostrzeliwując żandarmów stworzyła jemu i 14 partyzantom drogę ucieczki, Władysław jednak nie skorzystał z możliwości ucieczi pozostając z żona i synem. Po aresztowaniu trafił do więzienia w Gdańsku, następnie zaś jako więzień polityczny z nr obozowym 26386 został w dn 04.09.1943 umieszczony w obozie koncentracyjnym w Stutthofie.

POSIADANE ODZNACZENIA:

POZOSTAŁE INFORMACJE:

Władysław Nelke figuruje w wykazie wypisanych ze szpitala obozowego KL Stutthof pod datą 18.08.1944. Według relacji świadków został spalony przez Niemców w stodole z grupa chorych więźniów podczas ewakuacji obozu.

Gertruda, została skatowana i przewieziona na posterunek w Osieka, a następnego dnia do Starogardu, gdzie przebywała 4 miesiące, potem trafiła do obozu w Stutthofie. Przebywała tam do czasu ewakuacji. Podczas – marszu śmierci – wraz z matką i 3 siostrami uciekła. Po wojnie zamieszkała z dziećmi w Gdańsku-Wrzeszczu. W 1959 roku odznaczona Krzyżem Partyzanckim, Medalem Zwycięstwa i Wolności (1963), Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski (1981), Krzyżem Armii Krajowej (1990). Gertruda zmarła 6 listopada 1993 roku. Miała 88 lat. Pochowana została na cmentarzu we Wrzeszczu.

Tadeusz Nelke, syn Władysława, w chwili aresztowania miał 15 lat. Po ciężkim przesłuchaniu w obecności konfidentki w więzieniu w Osieku został zwolniony. Uniknął ponownego aresztowania w sierpniu 1944 r.

Władysław i Gertruda Nelke wzięli ślub 20 lipca 1927 roku. Mieli trójkę dzieci, Tadeusza ur. 1928 r., Czesławę (1930) i Gizelę (1942). Po aresztowaniu rodziców Czesława, łączniczka i wywiadowczyni Stefana Gussa i jego uczennica, która uniknęła aresztowania, samodzielnie wychowywała młodszą siostrę Gizelę, mającą zaledwie roczek w chwili aresztowania rodziców.