Alojzy Stawski13/06/1910 – 23/04/1945
|
IMIĘ: Alojzy
|
NAZWISKO: Stawski
|
|
IMIĘ OJCA: Stanisław
|
|
IMIĘ MATKI: Pelagia
|
|
NAZWISKO RODOWE MATKI: Malicka
|
|
DATA URODZENIA: 13/06/1910
|
|
MIEJSCE URODZENIA: Wlewsk, pow. Działdowo, woj. warmińsko-mazurskie
|
|
DATA ŚMIERCI: 23/04/1945
|
|
MIEJSCE ŚMIERCI: Obóz koncentracyjny Mauthausen
|
|
|
|
|
|
SŁUŻBA W LASACH PAŃSTWOWYCH:
Alojzy Stawski w ostatnich latach przed wojną objął stanowisko leśniczego w Sarninach pow. Kartuzy. Brał udział w Kampanii wrześniowej, uniknął aresztowania i niewoli zaś po kapitulacji podjął ponownie pracę w lasach na stanowisku leśniczego w Suminach, gdzie w 1942 r. został aresztowany przez Niemców. |
|
REPRESJE (WIĘZIENIA/OBOZY/INNE):
Pan Stawski został aresztowany wraz z małżonką w październiku 1942 r. w trakcie akcji Gestapo skierowanej przeciwko AK. W trakcie brutalnego śledztwa w więzieniu Gestapo w Gdańsku był konfrontowany z żoną Heleną. W 1943 r małżonkowie jako więźniowie polityczni zostali zesłani do obozu koncentracyjnego Stutthof, zaś 6 kwietnia 1944 roku Alojzy został przeniesiony do obozu koncentracyjnego Mauthausen na terenie Austrii. Tu zginął w komorze gazowej dnia 23 kwietnia 1945 roku. |
|
SŁUŻBA WOJSKOWA LUB KONSPIRACYJNA:
Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. Od 1940 roku Alojzy Stawski wraz z małżonką Heleną działali w tajnej organizacji Gryf Pomorski. Alojzy był członkiem Lotnych Oddziałów Bojowych krypt. „Grunwald”, kierował Wydziałem Finansowym Głównego Wydziału Organizacyjnego „Gryfa Pomorskiego”. W swoim rejonie leśnym pomógł wybudować szereg „bunkrów”. W leśniczówce Suminy organizował posiedzenia Rady Naczelnej „Gryfa”. |
|
POSIADANE ODZNACZENIA:
|
|
POZOSTAŁE INFORMACJE:
Alojzy Stawski hobbystycznie zajmował się fotografowaniem już przed wojną. W czasie okupacji hitlerowskiej, od 1941 roku prowadził dokumentację fotograficzną, należąc do Tajnej Organizacji Wojskowej – Gryf Pomorski. Wywołane filmy przechowywał w hermetycznie zamkniętej butelce w ziemi. Mieszkający w tej samej co A. Stawski leśniczówce leśniczy Adam Bednarek w 1993 roku (po 51 latach) w trakcie porządkowania ogrodu wyorał butelkę z dobrze zachowanymi negatywami. |
Skany / fotografie:
1. Mieszkańcy bunkra w lesie leśnictwa Suminy po udanym polowaniu na koziołka (lato 1942 r.)
2. Ukrywający się członkowie Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Pomorski – leśnicy (absolwenci szkoły leśnej w Margoninie). Od lewej: Maksymilian Stawski, Jan Stawski i Alojzy Stawski
3. Alojzy Stawski przy otwartym wejściu do bunkra
4. Telefonogram komendanta obozu koncentracyjnego Stutthof SS-Sturmbannführera Hoppe do komendanta obozu koncentracyjnego Mauthausen, dotyczący wysłania ze Stutthofu do Mauthausen transportu więźniów 27 „wysokich funkcjonariuszy polskiego ruchu oporu” („Spitzenfunktionäre der polnischen Widerstandsbewegung”) i 22 byłych sowieckich oficerów. W wykazie sporządzonym w Stutthofie 1 czerwca 1944 r. ujęto kilka osób pełniących wysokie funkcje w „Gryfie” osadzonych w Stutthofie. M.in. numer na liście 10 Stawski Alojzy (Alois) – kierownik wydziału finansowego w Głównym Wydziale Organizacyjnym; numer na liście 12 – Koszałka Juliusz – były p.o. komendanta naczelnego „Gryfa” i szef łączności w Komendzie Naczelnej TOW „GP”; numer na liście 16 – Frankowski Andrzej (Andreas) – komendant „Gryfa” na miasto Tczew; numer na liście 22 – Biały Jan (Johan) – kierownik oddziału administracji samorządowej w Głównym Wydziale Organizacyjnym Rady Naczelnej TOW „GP”: nr na liście 24 ksiądz Degner Leon (Leo) – kapelan w Radzie Naczelnej TOW „GP”; numer na liście 25 – Kleinschmidt Leon (Leo) – szef kontrwywiadu w Komendzie Naczelnej TOW „GP”.