Stanisław Zysnarski

19/02/1898 – 1940 (?)

IMIĘ:  Stanisław

NAZWISKO: Zysnarski

IMIĘ OJCA: Józef

IMIĘ MATKI: Aniela

NAZWISKO RODOWE MATKI: Jasińska

DATA URODZENIA: 19/02/1898

MIEJSCE URODZENIA: Rudzki Most, pow. Tuchola

DATA ŚMIERCI: 1940 (?)

MIEJSCE ŚMIERCI: Kuropaty (?)

SŁUŻBA W LASACH PAŃSTWOWYCH:

W latach 20-tych XX w. otrzymał propozycję pracy we francuskiej firmie drzewnej La Forestier, która miała tartaki m.in. w Rudzkim Moście k. Tucholi i w Cekcynie. Pracował jako kierownik tartaku w Cekcynie. Po upadku La Forestier w 1934 r. wykupił tartak w Rudzkim Moście, który spłacił do 31 grudnia 1938 r.

REPRESJE (WIĘZIENIA/OBOZY/INNE):

SŁUŻBA WOJSKOWA LUB KONSPIRACYJNA:

W klasie maturalnej otrzymał świadectwo i wezwanie do wojska pruskiego. Uczestniczył w I wojnie światowej. Na terenie Francji z grupą Polaków – towarzyszy broni dostał się do Armii Hallera. Znał języki: angielski, niemiecki i francuski. W armii Hallera był tłumaczem z francuskiego. Z Francji wrócił do Poznania. W armii Hallera doszedł do stopnia sierżanta-majora.

Zmobilizowany do Wojska Polskiego w końcu sierpnia 1939 r. pomimo inwalidztwa. Stanisław Zysnarski brał udział w działaniach wojennych w stopniu sierżanta rezerwy Wojska Polskiego. Został powołany do obrony przeciwlotniczej w Toruniu. Był później widziany w okolicach Włocławka w kierunku Warszawy, nad Bzurą i w okolicach Łomży (wiadomość z PCK na podstawie notatki z 1945 roku, kiedy był poszukiwany przez szwagra Zbigniewa Marasza).

POSIADANE ODZNACZENIA:

POZOSTAŁE INFORMACJE:

Po wojnie, w 1948 roku, uznany przez Sąd w Tucholi za zmarłego. Według informacji z Polskiego Czerwonego Krzyża miał zginąć 8 września 1939 roku nad Bzurą. Akt zgonu (nr 26/1949) został sporządzony w USC w Ożarowie Mazowieckim dopiero w 1949 roku. Miałby też spoczywać w bezimiennym grobie na cmentarzu wojskowym w Ołtarzewie.

W 1945 r. dwaj towarzysze broni Stanisława Zysnarskiego (anonimowi ze względu na represje ze strony władz komunistycznych PRL, którzy przeżyli wojnę i pracowali później w Tucholi) potwierdzili Irenie – żonie Stanisława, że wraz z nim dostali się do niewoli sowieckiej. Proponowali mu wspólną ucieczkę, ale on ze względu na inwalidztwo nie chciał utrudniać tej próby. Ucieczka się powiodła, a dalsze losy Stanisława Zysnarskiego pozostały nieznane, aż do publikacji ks. prof. Zdzisława Peszkowskiego i dr. Stanisława Zdrojewskiego „Leśnicy w grobach Katynia” (2000 r.), gdzie jest wymieniony jako więzień w Mińsku i ofiara zbrodni katyńskiej w Kuropatach.

Podjęto intensywne poszukiwania i korespondencję z instytucjami, które mogłyby szerzej naświetlić sprawę. Żadna z nich (Polski Czerwony Krzyż, Centralne Archiwum Wojskowe, Instytut Pamięci Narodowej) nie odnalazła dokumentów, które byłyby pomocne w tych poszukiwaniach. Stanisław Zysnarski jest jedną z blisko 4 tysięcy polskich ofiar Zbrodni Katyńskiej z tzw. listy białoruskiej, która wciąż nie jest oficjalnie znana, a fakt jej istnienia jest ukrywany przez spadkobierców wykonawców sowieckiej zbrodni.

Stanisław Zysnarski był żonaty z Ireną z d. Marasz (1907-1992). Miał pięcioro dzieci: Tadeusza (1930), Jerzego (1931-2001), Bogdana (1933-2013), Halinę (1934) i Włodzimierza (1937).

Biogram opracowano na podstawie referatu Tadeusza Chrzanowskiego (RDLP w Toruniu) „Dwunastu z listy katyńskiej” w „Leśnicy i Drzewiarze z Pomorza i Kujaw – ofiary zbrodni katyńskiej” w : ” Referaty prezentowane podczas Konferencji w Technikum Leśnym im. Adama Loreta w Tucholi, poprzedzającej uroczystość posadzenia Dębów Pamięci leśnikom i drzewiarzom z Pomorza i Kujaw – ofiarom Zbrodni Katyńskiej, 12 października 2013 roku” – Wyd Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych Toruń 2013